Lymfoedeem is een vervelende aandoening waarbij zwelling en vochtophoping optreedt. Dit is vaak te herkennen aan een omvang toename, zwaar en moe gevoel, tintelingen en eventueel pijnklachten bij het aangedane lichaamsdeel. Meestal vindt dit plaats in de armen of benen maar kan ook op andere gebieden van het lichaam. Deze chronische aandoening is vervelend en geeft hinder en kan leiden tot ontstekingen (wondroos), gewrichtsklachten en huidklachten. De meeste vormen die we kennen worden veroorzaak door een te lage activiteit van het lymfatisch stelsel. Dit kan veroorzaak worden doordat er een afwijking is in het lymfatisch stelsel, de lymfevaten zijn beschadigd of aangetast of wanneer de lymfeklieren zijn verwijderd.
Lymfoedeem is in te delen in primair lymfoedeem en secundair lymfoedeem.
Primair Lymfoedeem Een afwijking in het lymfatisch stelsel waardoor het vocht niet goed wordt afgevoerd. Primair lymfoedeem is te onderscheiden in hereditair (erfelijk belast) en niet-hereditair (niet erfelijk belast)lymfoedeem.
Onder hereditair lymfoedeem valt bijvoorbeeld de Ziekte van Milroy, Meige-syndroom, Turner-syndroom, Noonan-syndroom en Klippel-Trenaunay-syndroom.
Niet-hereditair primair lymfoedeem hoeft niet bij de geboorte aanwezig te zijn. Bij deze vorm ligt erfelijke noch aanlegstoornissen te grondslag. Er is geen duidelijke oorzaak of ziekte voor het ontstaan. Vaak zie je dat het aantal lymfevaten zijn verminderd of in het geheel niet zijn aangelegd. Veelal is een trauma of infectie de druppel die de emmer doet overlopen waardoor oedeem optreedt.
Secundair Lymfoedeem Er heeft een gebeurtenis plaatsgevonden waardoor de lymfeknopen of lymfevaten zijn beschadigd en niet meer herstelbaar zijn. Te denken aan een operatie, verwijdering van lymfeknopen of ander trauma
Één derde vorm van secundair lymfoedeem wordt veroorzaakt door een overbelasting van het systeem die leidt tot reflux in de lymfevaten ( het niet doorstromen van lymfevocht).
Andere oorzaken:
- Langdurige occlusie bij bijvoorbeeld een prothese;
- Beperkte lymfafvloed ten gevolge van tumorgroei;
- Infectie (bijvoorbeeld door streptokokken) zoals erysipelas;
- Bijkomend bij chronische veneuze insufficiëntie.